Bu yazıdaki konumuz Türk basketbolu ve kulüplerimizin başarısı, başarısızlığı değil.
Aslında bu yazıyı yazmayı tam 1 senedir düşünüyorum. Tam 1 sene önce Fenerbahçe, Euroleague finalinde kaybedince bir önceki sene o takım şampiyon olmamış gibi tepki verenler oldu. Final oynayıp kaybetmeyi başarısızlık olarak görenler oldu. Sitemizde Fenerbahçe, Euroleague şampiyonu olmadan önce Türk Takımlarının Euroleague’deki Başarıları başlıklı bir yazı yazmıştık. Şimdi 6 sene öncesine dönelim.
Basketbolumuzun Yakın Tarihini Kısaca Hatırlayalım
Sene 2013. Hiçbir Türk takımı Euroleague’de bırakın şampiyon olma başarısını, final oynama başarısını bile gösterememişti.
Biraz daha geriye gidelim. Sene 1999. Hiçbir Türk takımı Euroleague’de Final Four’a kalma başarısını gösterememişti.
Avrupa basketbolunda 1996’ya kadar ciddi bir başarımız yoktu. 1996 yılında, o zamanki adıyla Efes Pilsen, Koraç Kupası’nı kazandı ve büyük bir sevinçle, büyük bir gurur ile bunu kutladık. O zamanlar bu çok büyük başarıydı. Daha sonra 2000 yılında Efes Pilsen, Türk basketbol tarihinde ilk defa Euroleague Final Four’a kaldı. 2001 yılından sonra ise uzun yıllar hiçbir Türk takımı Final Four’a kalmadı.
2013 yılına yeniden dönelim. Fenerbahçe 2 gruplu 8’er takımdan oluşan 16 takımlı Euroleague’de kendi grubunda sonuncu oldu ve lig genelinde de 16 takım içinde 15. oldu. Bir önceki sene de 4 takımlı grubunda sonuncu oldu ve 16 takım içinde 13. oldu. 2013 yılında İstanbul’da oynanan Barcelona maçını unutamıyorum. Maçın bitmesine yaklaşık 7 dakika kala skor 41-84 idi. Evet, 43 sayı gerideydik ve maç 39 sayı farkla bitti. O gün salonda olanlara 2 sene sonra Euroleague’de Final Four oynayacaklarını, sonraki sene Euroleague finali oynayacaklarını ve sonraki sene de Euroleague şampiyonu olacaklarını söyleseniz çoğu size gülerdi ve bunu hayal dahi edemezdi. 1 sene daha sabredin, sonraki 5 sene üst üste Final Four oynayacaksınız dense kimse inanmazdı, inanamazdı. Bu seviyelere nerelerden geldiğimizi kolayca unutursak, şu an içinde bulunduğumuz durumun değerini bilemeyiz.
Bu büyük ve inanılmaz başarının en büyük mimarı tabii ki de Koç Obradovic. 9 kez Euroleague şampiyonluğu yaşayan efsane koç, Türk basketbol tarihindeki ilk Euroleague şampiyonluğunu da Fenerbahçe’ye kazandırdı. Obradovic elbette bir gün emekli olacak; hiç istemem ama belki de bir gün Fenerbahçe ile yolları ayrılacak. Umarım o zaman bu günleri aramayız. 2013 ve öncesi gibi olmayız. 2013 yılını ve öncesini bilirsek şu anın değerini daha iyi anlarız diye düşünüyorum.
Final Four’da 2 Takımımız Var
Dün basketbol tarihimizde ilk defa 2 Türk takımı Final Four’da mücadele etti. Bu ülke basketbolu adına çok büyük bir başarı. Final Four’a kalmak BAŞARIDIR, final oynamak ise ÇOK DAHA BÜYÜK BAŞARIDIR. Final Four başarısını 2001’den sonra tam 14 sene bekledik. Hangi takımımız olursa olsun Final Four’da ilk maçta ya da ikinci maçta kaybedeni ben asla başarısız olarak görmem.
Rel Madrid, CSKA, Olympiacos, Panathinaikos, Maccabi, Barcelona ve Baskonia gibi takımların arasından sıyrılıp 4 biletten birini almak kolay değil.
Euroleague’deki Başarı Nedir?
Bence Euroleague’de final four kesinlikle başarıdır, hatta takıma ve zamana göre play-off’lara kalmak bile başarı olabilir. Şöyle ki, daha önce ulaşılmamış bir dereceye ulaşmak başarıdır, uzun süredir ulaşılamamış bir dereceye ulaşmak da başarıdır. Takımlarımızı bu çerçevede değerlendirip desteklemenin daha doğru olduğunu düşünüyorum. Basketbolda başarı kriterini sadece şampiyon olup olmamaya bağlamak doğru bir değerlendirme olmayacaktır.
Benfica futbol takımı, 1961 ve 1962 yıllarında üst üste 2 kez Avrupa’da kupa kazandı ve 1962’den sonra Avrupa kupalarında tam 8 kez final oynadı ama 8’ini de kaybetti. 57 senedir Avrupa kupası bekliyorlar. Finaldeki takımların güçlerinin eşit olduğunu varsayarsak bu 256’da 1 ihtimal ama yaklaşık 1000’de 4’lük bu ihtimal gerçekleşti. Final Four’daki takımlar da Avrupa’nın en iyi takımları ve güçleri arasında çok büyük farklar yok, hele ki tek maçlık elemelerde her şey mümkün.
CSKA Moskova, 2016’da şampiyon olmadan önce son 6 final four mücadelesinde 4 kez yarı finalde elenmiş, 2 kez finale kalabilmiş ve bu 2 finali de kaybetmişti.
Final Four’da Fenerbahçe Beko ve Anadolu Efes karşı karşıya geldi. 2 takım da başarılı bir sezon geçirdi.
Anadolu Efes daha önce 2001’den sonra da çok defa play-off oynamıştı ama maalesef play-off turunu aşamamıştı. Anadolu Efes tarihinde ilk defa yarın final oynayacak, bu başlı başına büyük bir başarı. Umarım finalde de kazanırız ve şampiyon oluruz ama olası bir mağlubiyette bu takımı başarısız olarak görmemek gerekiyor; tıpkı geçen sene finalde kaybeden Fenerbahçe gibi.
Son Yıllarda Final Four’a Kalamayan Takımlar
Üst üste 5 kez Final Four’a kalmak, final oynamak… bunlar büyük başarılar.
6 Euroleague şampiyonluğu bulunan Panathinaikos 7 senedir Final Four’a kalamıyor. 3 şampiyonluğu bulunan Olympiacos, 2 senedir Final Four’da yok. 4 kez şampiyon olan Maccabi, 5 senedir Final Four’da yok. 2 Euroleague şampiyonluğu olan Barcelona, yine 5 senedir Final Four’dan önce Euroleague sezonunu kapatıyor. 8 senedir hiçbir İtalyan takımı Final Four’a kalmadı. Final Four’a kalmak gerçekten kolay değil. Bu saydığımız takımlar Avrupa basketbolunun en iyi takımları arasında gösterilen takımlar. Bu takımların ulaşamadığı seviyeye ulaşmak büyük başarıdır, bu başarıları küçümsemeyelim.
Fenerbahçe’nin de Anadolu Efes’in bu seneki başarısını sonuna kadar alkışlamalıyız. Önümüzdeki senelerde başka takımlarımızın da bu başarıları tekrarlamasını diliyorum.
2015’te Final Four’da elendiğimiz de Elbet Bir Pazar Günü Euroleague Kupası Bizim Ellerimizde Yükselecek başlıklı bir yazı yazmıştım. 4 sene önceye gidip o yazıyı da okumanınızı tavsiye ederim.