Basketbolun Zirvesi: NBA Finaller Tarihçesi Ve En İyiler
2017-2018 NBA Finalleri, perşembeyi cumaya bağlayan gece Türkiye saatiyle 04.00’da başlıyor. Bu sezon da konferanslarını şampiyon tamamlayarak finallere yükselen Golden State Warriors ve Cleveland Cavaliers üst üste 4.kez şampiyonluk yüzüğü için karşı karşıya gelecek. Dilerseniz daha fazla sözü uzatmadan dünya basketbolunun en büyük organizasyonu, NBA Finalleri’nin 71 yıllık tarihi sürecini incelemeye başlayalım.
İlk Adımlar
NBA Finalleri’nin ilki 1947 yılında, Chicago Stags ile Philadelphia Warriors arasında gerçekleşti. Philadelphia seriyi 4-1 kazandı ve böylece NBA Finalleri tarihinin ilk şampiyonu unvanı ile lig kayıtlarındaki yerini aldı. İlk 10 sezonun ardından ligde Boston Celtics hegemonyası baş gösteri. 1957-1969 yılları arasında 12 sezon boyunca finallere kalmayı başaran Boston, bu 12 sezonun 11’inde(8’i üst üste) de şampiyonluğunu ilan etti. Bu muhteşem başarının arkasındaki de Bill Russell’dan başka biri değildi. Russell, şampiyonluk serisinin tamamında takımla birlikteydi ve koleksiyonunu 11 yüzük ile tamamlarken hala yanına dahi yaklaşılamayan bir rekorun sahibi oldu. Efsane pivot, Celtics’deki son 3 sezonunu da hem oyunculuk hem koçluk yaparak geçirdi.
Boston Celtics’in ligdeki üstünlüğünden bahsederken Los Angeles Lakers rekabetinden de bahsetmemek olmaz. Lakers, Minneapolis Lakers adıyla NBA’in ilk 8 sezonunda toplam 5 şampiyonluk yaşadı. Ancak kulüp Los Angeles şehrine taşındıktan sonra birçok kez finale çıksa da yeni adıyla ilk şampiyonluğunu 1972’de, New York Knicks’i 4-1 geçerek elde etti.
Celtics-Lakers Ligi
70’li yıllar, NBA Finalleri’ne birçok farklı takımın yükseldiği dönem oldu. 1970-1979 yılları arasındaki 10 sezon boyunca 10 farklı takım finallerde boy gösterdi(Lakers-Knicks-Bucks-Bullets/Wizards-Celtics-Warriors-Suns-Blazers-76ers-SuperSonic/Thunder) ve 8 takım da şampiyon oldu(Lakers-Knicks-Bucks-Bullets/Wizards-Celtics-Warriors -Blazers-SuperSonic/Thunder).
1980-1990 arası ise finalleri tam anlamıyla Boston ve Lakers ele geçirdi. Bu 10 sezon boyunca, finallerde hep bu iki ekipten en az biri yer aldı ve 3’ünde de birbirlerine karşı oynadılar. Magic Johnson, Larry Bird ve Kareem Abdul-Jabbar gibi oyuncuların ön plana çıktığı rekabet, adeta bir “Celtics-Lakers ligi” oluşmasına neden oldu.
Doğulu Çocuk İpleri Ele Alıyor
90’lı yıllara gelindiğinde NBA’de Chicago Bulls rüzgârı esmeye başladı. Chicago, 1991-1992-1993 yıllarında şampiyonluk yüzüğüne ulaşırken Michael Jordan 3 final serisinde de MVP seçildi. Jordan’ın 2 sezonluk basketbolu bırakışı, Bulls’u finallerden mahrum bıraktı. Bu süreçte Houston Rockets, Hakeem Olajuwon önderliğinde 2 sezonu da şampiyon tamamladı. Jordan’ın geri dönüşü ile 3 şampiyonluk daha kazanan Chicago Bulls, 90’lı yılları 6 şampiyonluk ile tamamlarken Jordan da 6 final MVP’liği kazandı.
Modern Şampiyonlar
21.yüzyıla geçişle kademeli olsa da NBA’de de yeni bir dönem başladı. Oyun daha önce hiç olmadığı kadar atletizme ve dış şutlara bağlı hale geldi. “Kademeli” dediysem bunun en büyük sebebi tabi ki Shaquille O’neal. 1996 draft’ını iyi değerlendiren Lakers, Kobe Bryant’ı “çalarken” transferde de Shaq’i kadrosuna katınca birkaç yıl içinde NBA tarihinin en büyük ikililerinden birini oluşturmuş oldu. 1999’da da Phil Jackson’ı koçluğa getiren Lakers cephesi artık şampiyonluklar için hazırdı. Lakers, 2000-2001-2002 yıllarında art arda şampiyonluklarını ilan etti. Three peat’in MVP ödülleri de ligin gelmiş geçmiş en dominant oyuncusu olarak gösterilen Shaquille O’neal’a gitti.
San Antonio Spurs de bu süreçte oldukça iyi sezonlar geçirdi ve 1999-2014 arası 5 şampiyonluk elde etti. Ligin ağır topları, Celtics ve Lakers, 2008(4-2 Boston) ve 2010(4-3 Lakers) sezonlarıyla mazideki mücadelelerini yaşattı. Günümüze biraz daha yaklaştıkça LeBron James, Dwayne Wade ve Chris Bsoh 3’lüsü etrafında yapılanan Miami Heat de finaller tarihine önemli maçlar eklerken 2 kez de sezonu zirvede bitirdi.
Kral vs Şef
Son olarak bizi en çok ilgilendiren final serisine geldik. Golden State Warriors ve Cleveland Cavaliers üst üste 4.kez finale kalarak bunu daha önce başaran diğer 3 takımın istatistiğine ortak oldu. Üst üste 4 kez de birbirlerine finallerde rakip olan Warriors ve Cleveland arasında artık final serileri sanki final maçıymış havasına büründü. İlk olarak 2015 finallerinde karşı karşıya gelen iki ekibin savaşından 4-2 ile şampiyonluğa uzanan taraf Warriors oldu. Bir sonraki sezon 4-3 ile rövanşı alan Cleveland’da LeBron + değerlerde takımının lideri konumundaydı. Cleveland aynı zamanda 3-1 geriden gelerek şampiyonluğa uzanan ilk takım unvanını elde etti. Ve son olarak geçtiğimiz sezon Kevın Durant’ın da kadroya katılması sonucu rüya gibi bir sezon geçiren Warriors, final serisini de 4-1’le geçerken son 3 sezondaki 2.şampiyonluğunu ilan etti.
Cleveland Cavaliers ve Golden State Warriors’un 4.kez finallerde yer alacağı mücadele 31 Mayıs Perşembe’yi, 1 Haziran Cuma’ya bağlayan gece Türkiye saati ile 04.00’da başlayacak.
Arka Arkaya En Çok NBA Finallerine Kalan Takımlar:
10 kez: Boston Celtics (1957-1966)
4 kez: Los Angeles Lakers (1982-1985)
4 kez: Boston Celtics (1984-1987)
4 kez: Miami Heat (2011-2014)
4 kez: Golden State Warriors (2015-2018)
4 kez: Cleveland Cavaliers (2015-2018)
3 kez: New York Knicks (1951-1953)
3 kez: Minneapolis Lakers (1952-1954)
3 kez: Los Angeles Lakers (1968-1970)
3 kez: Los Angeles Lakers (1987-1989)
3 kez: Detroit Pistons (1988-1990)
3 kez: Chicago Bulls (1991-1993)
3 kez: Chicago Bulls (1996-1998)
3 kez: Los Angeles Lakers (2000-2002)
3 kez: Los Angeles Lakers (2008-2010)
En Çok Birbirleriyle Eşleşen Takımlar:
12 kez: Boston Celtics (9) – Minneapolis/Los Angeles Lakers (3)
6 kez: Minneapolis/Los Angeles Lakers (5) – Syracuse Nationals/Philadelphia 76ers (1)
5 kez: Minneapolis/Los Angeles Lakers (3) – New York Knicks (2)
4 kez: Boston Celtics (3) – St.Louis/Atlanta Hawks (1)
4 kez: Cleveland Cavaliers (1) – Golden State Warriors (2)
3 kez: Detroit Pistons (2) – Los Angeles Lakers (1)
2 kez: Seattle SuperSonics (1) – Washington Bullets (1)
2 kez: Boston Celtics (2) – Houston Rockets (0)
2 kez: Chicago Bulls (2) – Utah Jazz (0)
2 kez: Miami Heat (1) – Dallas Mavericks (1)
2 kez: Miami Heat (1) – San Antonio Spurs (1)
NBA Finalleri’nin En İyileri:
Finallerde en çok yer alan oyuncu (12) – Bill Russell
Finallerde en çok maçta oynayan oyuncu (70) – Bill Russell
Finallerde en çok sayı atan oyuncu (1,679) – Jerry West
Finallerde en çok asıst yapan oyuncu (584) – Magic Johnson
Finallerde en çok ribaund alan oyuncu (1,718) – Bill Russell
Finallerde en çok blok yapan oyuncu (116) – Kareem Abdul-Jabbar
Finallerde en çok top çalan oyuncu (102) – Magic Johnson
Finallerde en çok top kaybı yapan oyuncu (190) – Magic Johnson
Finalleri en çok triple-double ortalama ile bitiren oyuncu (1) – LeBron James
Bir final serisinde en çok sayı atan oyuncu (284) – Elgin Baylor (1962)
Bir final serisinde en çok asist yapan oyuncu (95) – Magic Johnson (1984)
Bir final serisinde en fazla ribaund alan oyuncu (189) – Bill Russell (1962)
Bir final serisinde en fazla blok yapan oyuncu (32) – Tim Duncan (2003)
Bir final serisinde en çok top çalan oyuncu (20) – Isiah Thomas (1988)
Bir final serisinde en çok top kaybı yapan oyuncu (31) – Magic Johnson (1984) ve LeBron James (2016)
Finaller Sayı Krallığı:
- Jerry West – 1,679
- Kareem Abdul-Jabbar – 1,317
- LeBron James – 1,255 (aktif)
- Michael Jordan – 1,176
- Elgin Baylor – 1,161
- Bill Russell – 1,151
- Sam Jones – 1,143
- Tom Heinsohn – 1,037
- John Havlicek – 1,018
- Magic Johnson – 971
