Basketbol Terimleri

Belki çoğumuz basketbol terimlerinin çoğunu biliyoruz ama basketbola yeni başlayanların bilmediği bazı terimler var. Bu konumuz da basketbol terimleri üstüne olsun istedik ve tek tek terimleri yazıyoruz. Siz de ne olduğunu açıklamamızı istediğiniz terimleri ve eksik olan terimleri açıklamalarıyla beraber ekleyebilirsiniz. Yorum kısmına yazın lütfen, sizin eklediğiniz basketbol terimlerini isminizle beraber konuya ekleyelim.

Alfabetik sıraya göre basketbol terimleri :

Daha önce Basketbol Pozisyonları konusunda guard, oyuncu kurucu, point guard, combo guard, şutör guard, shooting guard, skorer guard, swingman, kısa forvet, small forward, cornerman, stretch forvet, point forvet, uzun forvet,  power forvet, pivot, center, forvet-pivot ve bigman terimlerini açıkladık, okuyabilirsiniz.

Altıncı Adam : Genel olarak NBA’de daha çok kullanılan bir terim. Özellikle de Avrupa’daki bazı koçlar bu terimi adeta tarihe gömercesine her maç farklı ilk 5’ler çıkarıyor. Basketbol maçlarına ilk 5’te başlamayıp bench’te kalan ve daha sonra oyuna dahil olan iyi oyunculara altıncı adam denir. Altıncı adamlar diğer yedek oyunculara göre daha çok süre alırlar. Bazı hallerde taraftar için de 6. adam tabiri kullanılır. NBA’de “en iyi 6. adam” terimi daha çok kullanılır ve daha önemlidir. Hatta her sene “yılın en iyi altıncı adamı ödülü” verilir. Bu sene (2015) en iyi 6. adam ödülüne Louis Williams layık görüldü.

Asist : En basit tabiriyle sayı pası anlamına gelen asist basketboldaki en önemli istatistik alanlarından biridir. Kendi takım arkadaşının sayı atması için verilen her pas asist sayılmıyor. Pası alan oyuncu çok kolay bir pozisyonda olsa bile sayıyı yapamazsa asist sayılmıyor. Yine bazı durumlarda asistin sayılıp sayılmaması yönünde tartışmalar olabiliyor. Pası alan oyuncu topu sürdükten sonra basketi bulsa bile asist sayılabilir. Verilen pastan sonra potaya basket atmak için yönelen oyuncuya faul yapılırsa ve oyuncu faul atışını sayıya çevirse bile asist olarak sayılmaz bu ama bunun da asist olarak sayılması gerektiğini savunananlar var. Bu sene NBA normal sezonunda Chris Paul maç başına 10,2 asist ile en yüksek asist ortalaması tutturan oyuncu oldu. Tüm zamanların en çok asist yapan oyuncusu ise 15.806 asist ile John Stockton’dır. John Stockton 9 kez asist kralı olarak ve bir sezonda 14,5 asist ortalaması ile en yüksek asist ortalaması ile oynamış oyuncu olarak hafızalara kazandı. Kariyerleri boyunca elde ettikleri asist ortalamasına bakarsak 11,2 asist ortalaması ile oynayan Magic Johnson’ın bu alanda lider olduğunu görürüz.

Double-double : Basketbolda bir oyuncunun takıma katkı sağladığı 5 alandan; sayı, ribaund, asist, top çalma ve blok; ikisinde çift haneli sayılara ulaşması durumunda double-double terimi kullanılıyor. İstatistiklerinde bu 5 alandan 2’sinde 10’a ulaşan oyuncu double-double yapmış olur.

Genellikle 4 ve 5 numarada oynayan oyuncular sayı ve ribaund alanlarında 1 ve 2 numarada oynayan oyuncular da sayı ve asist alanlarında daha çok double-double yapmaktadır. Double-double yapan oyuncu 1 alanda daha çift haneli sayıya ulaşırsa triple-double yapmış olur.

2014-2015 sezonunda Pau Gasol oynadığı 78 maçın 54’ünde double-double yaparak bu alanda ligin lideri konumdadır. Bu yıl NBA’de en çok double-double yapan oyunculara baktığımız zaman çoğu oyuncunun sayı ve ribaund alanında bu istatistiklere ulaştığını görüyoruz. 30 kişilik listede sadece Chris Paul ve John Wall asist ve sayı alanında sezon ortalamasında double-double performansı gösteren 2 point guard olarak görünüyor.

Double-triple-double : Sayı, ribaund, asist, top çalma ve blok kategorilerinden 3’ünde de 20’ye ulaşmak anlamına gelir. NBA tarihi boyunca sadece 1 kez bu istatistikler yakalanmıştır. 2 Şubat 1968’de Wilt Chamberlain, Detroit Pistons’a karşı 22 sayı, 25 ribaund ve 21 asist ile NBA rekorlarına bir yenisi eklemiş ve kırılması zor inanılmaz bir performans göstermiştir. Rajan Rondo 18,20,17 ile buna en çok yaklaşan oyuncu oldu.

Triple-double : Bir basketbol oyuncusunun 5 olumlu alandan (sayı, ribaund, asist, top çalma ve blok) herhangi 3 tanesinde çift haneli sayılara ulaşmasına triple-double denir. TDK, bu terim için üçlü çifte tanımını kullanıyor.  Triple-double tanımı ve rekorları konusunda detaylı bilgiyi bulabilirsiniz.

Quadruple-double : Basketbolda nadiren rastlanan bir olaydır. Quadruple-double, bir oyuncunun bir maçta 5 olumlu kategorinin (sayı, ribaund, asist, top çalma ve bloktan) dördünde çift haneli sayılara (10 ve üzeri) ulaşmasına verilen isimdir. Günümüzde oynanan basketbolda gerek savunmaların gelişmiş olması gerekse takım içinde daha denk dağılım Quadruple-double performanslarını görmemize pek imkan sağlamıyor. Türkiye basketbol tarihinde böyle bir performans gösteren oyuncu henüz olmamıştır. NBA’de ise sadece 4 oyuncu Quadruple-double yapma başarısını göstermiştir. Quadruple-double yapan oyuncular :

– Nate Thurmond (18 Ekim 1974), Chicago Bulls’tayken Atlanta Hawks’a karşı
22 sayı, 14 rebaund, 13 asist, 12 blok

– Alvin Robertson (18 Şubat 1986), San Antonio Spurs’tayken Phoenix Suns’a karşı
20 sayı, 11 rebound, 10 asist, 10 top çalma

– Hakeem Olajuwon (29 Mart 1990), Houston Rockets’tayken Milwaukee Bucks’a karşı
18 sayı, 16 rebound, 10 asist, 11 blok

– David Robinson (17 Şubat 1994), San Antonio Spurs’tayken Detroit Pistons’a karşı
35 sayı, 10 rebound, 10 asist, 10 blok

Diğerlerinden bildiklerinizi de yorum kısmında siz açıklayın.

—

, Dörtlü final, Fadeaway, Forvet-pivot, Goaltending, Hatalı top sürme, Hava atışı, MIP, MVP,
NBA 50-40-90 kulübü, Point forvet, Quadruple-double, Ribaund (basketbol), Ribaund (spor), Serbest oyuncu, Sezon (spor), Steps, Swingman

Three-peat, Top sürme, Triple Crown, Triple-double, Turnike, Uzatma süresi, Yükselme ve düşme, Üç saniye kuralı

Katkı sağlayanlar :

Double-triple-double için Mehmet Ercan Dulundu
Quadruple Double için Berkay Ay

NBA\'de Günün Sonuçları ve Maç ProgramıFollow @nfcomtr